Fabrice Muamba is al jarenlang een vertrouwd gezicht in de Engelse Premier League, maar hoorde nooit bij de echte sterren. Voor hem geen plek in de spotlights, hij deed gewoon waar hij voor betaald werd en meer niet. Maar afgelopen zaterdag werd hij plotseling wereldnieuws en op dit moment bidden en hopen miljoenen mensen voor hem. In het duel met zijn club Bolton Wanderers tegen Tottenham Hotspur sloeg namelijk het noodlot toe: Fabrice Muamba kreeg een hartaanval en bleef roerloos in het gras liggen. Inmiddels is zijn situatie stabiel, maar toch is het een teken aan de wand. Zijn dit nog wel incidenten in het voetbal?
De lijst met voetballers die overleden aan een hartaanval is schrikbarend lang en begint op 27 oktober 1906 in Leeds. In een wedstrijd van Leeds City tegen Burnley loopt David 'Soldier' Wilson naar de kant, met pijn aan zijn borst. Even later raken twee van zijn teamgenoten geblesseerd en omdat er dan nog geen wissels mogen worden ingezet, besluit Wilson het medische advies te negeren en verder te spelen. Dit houdt hij niet lang vol, hij valt knock-out neer en wordt nooit meer wakker. Doktoren gingen ervan uit dat de hartaanval werd veroorzaakt door Wilsons vele roken.
In de decennia na deze tragische gebeurtenis overlijden verschillende voetballers na harde botsingen, in het veld opgelopen tuberculose of zelfs alleen al door een bal (toen nog veel harder) te koppen. De ongelukkige Tony Allden overleed nadat hij was geraakt door de bliksem, een lot dat ook voor Erik Jongbloed van DWS Amsterdam was weggelegd in 1984. Pas in 1973 stierf er weer een voetballer aan een hartaanval, de Madedoniër Nikola Mantov, een paar maanden later gevolgd door FC Porto's Pavao. Hierna wordt de hartaanval doodsoorzaak nummer één op de voetbalvelden. Een vreemde uitzondering is de 15-jarige Ferenc Biro van het Roemeense Astra Ploiesti, die in 1999 doodging nadat hij tijdens de warming-up de lat van het doel op zijn hoofd kreeg.
De bekendste voorbeelden van hartfalen stammen uit het begin van deze eeuw. Marc-Vivien Foé viel tijdens een duel van de Confederations Cup in 2003 van zijn land Kameroen tegen Colombia neer en stond nooit meer op, Befinca's Hongaar Miklós Fehér zakte op 25 januari 2004 achterover en kon niet meer gered worden, Antonio Puerta dompelde FC Sevilla en Spanje in rouw na zijn dood op 28 augustus 2007 en zijn landgenoot Daniel Jarque, speler van Espanyol, belde na een trainingssessie met zijn zwangere vriendin, die plotseling geen antwoord meer kreeg... Ook dicht bij huis kan het gebeuren. Evander Sno kwam uiteindelijk met de schrik vrij nadat hij onwel was geworden in een wedstrijd met Jong Ajax op 13 september 2010. De doktoren waren er snel genoeg bij en konden zijn leven redden.
Is dit iets wat in elke sport voorkomt? Of is er iets mis in het voetbal? 38 ongelukkigen kwamen om door een hartaanval in het betaalde voetbal wereldwijd. In American Football zijn er acht gevallen bekend, vele anderen stierven in een auto-ongeluk, tijdens dienstplicht en Corey Smith en Marquis Cooper van de Oakland Raiders verdwenen in 2009 op zee. In de athletiek kwam alleen Amerikaan Ryan Shay om het leven door een hartstilstand, op het honkbalveld alleen diens landgenoot Darryl Kile. Bij het basketbal kwamen stierven er elf door deze oorzaak, net als bij het ijshockey, in het cricket twee, in het wielrennen vier, één tijdens het golfen, één tijdens handbal, twee bij rugby en tennis. Alleen het worstelen kan concurreren met voetbal: 33 doden door hartfalen. Wel moet gezegd worden dat sommigen hiervan ook buiten de wedstrijden om voorkwamen.
Waarom dan zo vaak in het voetbal? Natuurlijk is voetbal de meest gespeelde sport op aarde en zullen er daardoor ook meer doden vallen. Maar niet iedereen legt zich bij deze verklaring neer. De Deense documentairemaker Miki Mistrati zocht in 2006 voor zijn docu 'With Death on the Pitch' de zaak tot op de bodem uit en kwam na gesprekken met familie, collega's en medisch specialisten tot de conclusie dat veel hartaanvallen op het veld hand in hand gingen met het gebruik van pijnstillers. Veel voetballers gebruiken pijnstillers bij lichte blessures, om toch maar mee te doen. Deze medicijnen zouden volgens Mistrati kunnen zorgen voor de vele hartstilstanden in de voetballerij.
Deze hypothese is voorlopig nog niet bewezen, maar opvallend is wel dat er bij clubs geen alarmbellen zijn gaan rinkelen. De pijnstillers worden nog altijd met massa's toegediend en in vrijwel iedere wedstrijd doet wel een speler mee die half verdoofd is. Terwijl clubs voor miljoenen euro's hun medische staf verbeteren en hun spelers aan steeds uitgebreidere meetapparatuur leggen om hun gezondheid te controleren, zien ze wellicht een groot probleem over het hoofd.
Na iedere horror-blessure worden de regels strikter en de voorzorgsmaatregelen uitgebreider. Petr Cech, doelman van Chelsea, gelooft dat Muamba afgelopen weekend gered kon worden doordat de medische voorzieningen verbeterd waren na zijn eigen vreselijke blessure, de schedelbasisfractuur die hij in 2006 opliep tegen Reading. Maar hoeveel slachtoffers moeten er dan nog vallen voor de voetballerij gaat kijken naar hoe te voorkomen, in plaats van genezen? Dan zullen de Fabrice Muamba's van deze wereld voortaan anoniem blijven en iedere week lekker hun wedstrijdje spelen, zonder op te vallen. Zoals het hoort.
________________________________________________________________________
Deze maand doe ik mee aan De Bloguitdaging van Ernst-Jan Pfauth. De WAT van WIE? De Bloguitdaging houdt in dat ik in een maand tijd maarliefst 15 blogposts moet schrijven, en als me dat lukt krijg ik een op maat gemaakte blogrecensie van Ernst-Jan Pfauth. En die heeft er verstand van, want hij is één van de succesvolste (en beste) bloggers van ons land, zie www.pfauth.com om het met eigen ogen te lezen. Gevolg is wel dat ik nu in vier weken tijd drie keer zoveel blogs ga schrijven als normaal en de blogs misschien korter en inspiratielozer zijn dan de trouwe lezer gewend is. Ik doe er echter alles aan om dat te voorkomen! Groeten, Enzio Bakker.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten